Henriëtte Roland Holst-van der Schalk
De conferentie in Zimmerwald bij Bern
De tijd van Henriëtte Roland Holst haar politieke activiteit
is er een van steeds terugkerende tweestrijd en zoeken naar
eenheid geweest. Bij de afscheiding van de SDP in 1909 onder
aanvoering van Gorter viel haar de keus zwaar tussen trouw aan
haar principes en trouw aan de meerderheid van de arbeiders.
Ze koos voor het laatste en bleef bij de SDAP tot ze die in
1911 alsnog verliet. Van een partij 'die op deze wijze
tekortschiet in haar socialistische plicht' wilde ze niet
langer deel uitmaken. Ze kon zich niet verenigen met de
pragmatische koers van de partijleiding.
Een hoogtepunt in
haar leven was de deelname aan de conferentie in Zimmerwald
bij Bern tijdens de eerste wereldoorlog (1915). De toen nog
neutrale Italiaanse socialisten hadden een oproep gedaan voor
een internationale conferentie tegen het oorlogsgeweld. Als
revolutionair antimilitariste nam ze er aan deel. Doel van de
conferentie was om met algemene stemmen een verklaring op te
stellen waarin alle arbeiders opgeroepen werden om samen te
werken voor de vrede. De standpunten van de verschillende
afdelingen lagen ver uiteen. Ging het alleen om een
vredesoproep, of diende tegelijkertijd de revolutie gepredikt
te worden? Uiteindelijk lukte het om ten dienste van het
gemeenschappelijke doel de verschillen te overbruggen.
Henriëtte Roland Holst had een belangrijk aandeel in het
opstellen van de slotverklaring die 'voor miljoenen in de
loopgraven (was) als de eerste lichtstraal in de donkere
nacht'.
>
|